Ben je als jongvolwassene of volwassene niet in staat om zelfstandig te wonen? Dan kan wonen in een ouderinitiatief of wooninitiatief de oplossing zijn. De zorg in zo’n initiatief kun je betalen uit het persoonsgebonden budget (pgb). Deze Toolkit Wonen hebben we gemaakt in opdracht van het ministerie van VWS. In de Toolkit vind je alles wat je nodig hebt: van idee tot realisatie en beheer van een kleinschalig initiatief.
In een ouder- en wooninitiatief hebben ouders en hun kinderen, jongvolwassenen en ouderen zelf de touwtjes in handen. Ze hebben eigen regie over hun zorg en ondersteuning. Het kleinschalige initiatief staat midden in de maatschappij of juist achteraf, in elk geval op een plaats of in een buurt waar zij zelf voor kiezen.
Over de Toolkit Wonen
-
We hebben de Toolkit Wonen gemaakt voor ouders of vertegenwoordigers die zich oriënteren op een woonzorgvorm voor hun kind en zelf een ouderinitiatief willen opstarten.
Daarnaast is de Toolkit ook handig voor bijvoorbeeld:
- bewoners met een beperking die zélf een kleinschalig pgb-initiatief willen opzetten (bewonersinitiatief);
- familie van mensen met dementie die een pgb-initiatief willen opzetten (familie-initiatief).
- ouders of vertegenwoordigers die zich oriënteren op een pgb-initiatief van een zorgondernemer en op zoek zijn naar informatie over bijvoorbeeld zeggenschap over zorg en wonen (ondernemersinitiatief).
We hebben het in de Toolkit over ‘ouder- en wooninitiatief’. Voor de leesbaarheid korten we dat verderop in de teksten af tot ‘kleinschalig initiatief’ of ‘initiatief’. Natuurlijk kun je daar ook ‘bewonersinitiatief’ of ‘familie-initiatief’ lezen.
In de Toolkit spreken we de lezer aan met ‘je’, wie die lezer ook is. Dus ook een ouderpaar of initiatiefgroep spreken we aan met ‘je’.
-
De Toolkit is dus voor ouders en vertegenwoordigers, bewoners en familie. We willen zorgen dat de lezers:
- een bewuste keuze kunnen maken voor een van de beschreven woonzorgvormen;
- hier informatie vinden over alles wat erbij komt kijken als je een initiatief gaat oprichten;
- in staat zijn om een ouderinitiatief in stand te houden.
-
De Toolkit is opgebouwd in 4 procesfasen.
- Oriëntatiefase: waar gaat mijn kind wonen?
- Opstartfase: wat is nodig om een initiatief op te starten en hoe doe ik dat?
- Realisatiefase: wat komt er allemaal bij kijken als je de gemaakte plannen daadwerkelijk gaat uitvoeren?
- Instandhoudingsfase: wat kun je doen om het initiatief gezond te houden en het voortbestaan van het initiatief te garanderen?
De fases zijn onderverdeeld in thema’s:
- De organisatie: Welke rechtsvormen zijn er? Hoe vorm je een bestuur? Hoe stel je een huishoudelijk reglement op?
- De zorg: Hoe regel je de zorg, welke mogelijkheden zijn er? Hoe stel je een zorgteam samen dat goed aansluit bij de bewoners?
- Het wonen: Welke eisen stel je aan de woning? Kies je voor nieuwbouw of voor een bestaande woning, voor huren of kopen? Wat komt er allemaal bij kijken?
- Het geld: Hoe stel je begrotingen op? Bij welke fondsen kun je subsidie aanvragen, hoe regel je de financiën als het initiatief eenmaal geopend is? We hebben ook praktische rekenmodellen voor je klaarstaan.
Als je een initiatief gaat opzetten, krijg je te maken met allerlei wet- en regelgeving. Ook daar hebben we een uitgebreid overzicht van gemaakt.
Tot slot: Ben je op zoek naar een plek in een bestaand initiatief of naar het aanbod in jouw regio? Of wil je jouw initiatief (in oprichting) zichtbaar maken voor geïnteresseerden? Voor abonnees Wonen en leden hebben we een eigen zoekprogramma: Vind een ouder-/wooninitiatief.
-
De wet- en regelgeving in zorg en wonen verandert voortdurend. Wij zorgen ervoor dat de informatie in de Toolkit Wonen altijd up-to-date is. Alles wat we doen voor ouder- en wooninitiatieven en actueel nieuws vind je in het thema Wonen.
Aan de slag met een ouder- of wooninitiatief
Een lijst van pagina's

Wanneer je een ouder- of wooninitiatief start, krijg je te maken met allerlei wetten en regels. Hier vind je ze allemaal op een rij.
Zoek of vermeld ouder-/wooninitiatief
Ben je op zoek naar een plek in een bestaand initiatief of wil je jouw initiatief zichtbaar maken voor geïnteresseerden? Voor abonnees Wonen en leden hebben we een eigen zoekprogramma.
Een lijst van pagina's
Publicaties
Ben je op zoek naar verdieping en voorbeelden van hoe kleinschalige woon-zorg initiatieven bepaalde zaken aanpakken? Lees dan onze digitale publicaties.
Let op: de informatie over regelgeving kan verouderd zijn. Kijk voor actuele informatie bij wet- en regelgeving en volg ons nieuws. Laat je vooral inspireren door de voorbeelden en handige tips die van pas kunnen komen in jouw ouder- of wooninitiatief.