Integraal budget

Met een blik op de toekomst kan een blik op het integraal budget niet ontbreken. Integraal wil zeggen dat alle betrokken partijen met elkaar samenwerken om tot een gezamenlijk plan te komen, met één toekenning en één flexibel budget, verstrekt door één loket. Dit is ons ultieme doel.

Een integraal budget bestaat uit budgetten vanuit meerdere zorgwetten of levensdomeinen, zoals werk, onderwijs en vrije tijd. Dit integraal budget kan een pgb zijn of het kan bestaan uit een combinatie tussen pgb en naturazorg. Voor veel budgethouders zou dit een enorme meerwaarde hebben, want:

• het betreft zorg op maat;
• je hebt meer eigen regie, en hierdoor een hogere kwaliteit van leven;
• je hebt minder administratieve lasten;
• er komen minder zorgverleners over de vloer;
• je hebt één vast aanspreekpunt;
• het leidt dit in veel gevallen tot een doelmatigere inzet van zorggeld: er zijn minder kosten, omdat veel zaken gecombineerd kunnen worden.

Experiment Integraal Budget

Het experiment integraal budget (EIB) heeft als doel om vormen van integrale, levensbrede vormen van zorg- en ondersteuning (zowel met pgb als met arrangementen in natura) te testen. Het is bedoeld voor mensen en/of gezinnen met een meervoudige zorg- en ondersteuningsvraag. Een integraal pgb bestaat uit budgetten uit meerdere zorgwetten of levensdomeinen, zoals werk, onderwijs en vervoer. Het heeft als doelen: zorg op maat, meer eigen regie en een betere kwaliteit van leven, een efficiëntere inzet van publieke middelen, minder administratieve lasten en een beter hulpaanbod voor de budgethouder. In de praktijk betekent dit voor de budgethouder: één plan, één vast aanspreekpunt en één flexibel budget.

Deelnemende gemeenten zijn: Den Haag, Roermond, Rotterdam, Leiden, Meppel, Dalfsen, Nieuwegein en Alphen aan den Rijn

Er zijn 21 betrokken partijen, waaronder: het ministerie van VWS, ZN, SVB, SZW, OCW, VNG, Per Saldo, UWV en onderwijsconsultenten.

Begin februari 2020 is het uitvoeringsconvenant door de 21 betrokken partijen getekend. Dit proces heeft veel vertraging opgelopen. Onder andere door het moeizame contact met een aantal partijen voor het maken van afspraken. Gemeenten stonden juist op dat moment al klaar om te starten met het experiment. Door de komst van het coronavirus heeft het uiteindelijk nog meer vertraging opgelopen.

Alle partijen vinden het integraal budget enorm belangrijk en staan hier ook achter. Maar toch blijkt het in de praktijk enorm lastig om het zo te regelen dat het ook voor iedereen werkbaar is. Onze acties tijdens huidige experiment:

• Benadrukken belang geleerde lessen uit eerdere pilot
• Werven deelnemers
• Ondersteunen budgethouders/vertegenwoordigers (advies per mail/telefoon en/of aanwezig bij keukentafelgesprek)
• Trainen medewerkers gemeenten
• Deelname aan overleggen met alle relevante partijen

We zien dat er binnen een aantal gemeenten nog weinig animo is voor het experiment. Ook het aantal deelnemers blijft achter en de werving van deelnemers gaat zeer moeizaam. Op basis hiervan is besloten om door AEF een onderzoek te laten uitvoeren. De uitkomsten van dit onderzoek zijn door de minister van VWS op 14 september openbaar gemaakt.

Vanwege de uitkomsten stopt het experiment Integraal Budget (EIB), dat sinds 2018 in acht gemeenten loopt. Helaas heeft het experiment, ondanks de inzet van alle partijen, niet het resultaat opgeleverd wat we vooraf voor ogen hadden. Voor de kleine groep deelnemers van het experiment wordt naar een oplossing op maat gezocht.

De onderzoekers adviseren het ministerie van VWS om bij een vervolg vooraf meer ruimte te bieden aan de uitvoering. Wij denken dat een nieuw experiment pas kans van slagen heeft als het wordt uitgevoerd los van – de belangen van – verstrekkers en lokaal beleid en regelgeving. En we vinden dat een nieuw experiment samen met het ministerie van VWS en een middelgrote/grote gemeente goed kan worden uitgevoerd.

Onze oplossing voor de toekomst

Voor onze vereniging is het een helder verhaal. Budgethouders met een levenslange en levensbrede hulpvraag moeten de mogelijkheid hebben om met zo min mogelijk regeldruk hun leven te leiden. Met alles wat ze nodig hebben in één flexibel budget. Het is dan niet langer de hulpvrager die langs alle loketten gaat om aanvragen te doen voor verschillende voorzieningen. Het zijn de instanties die dat achter de schermen onderling regelen. Zo zou het volgens ons moeten zijn.