Eind juni verscheen het rapport Hardvochtige effecten op burgers door knelpunten in (uitvoering van) wet- en regelgeving binnen de sociale zekerheid. Gevolgen van wetten en regels zijn hardvochtig wanneer het streng toepassen ervan burgers in de problemen kan brengen.
Voor het pgb is binnen dit onderzoek gekeken naar de uitbetaling van het pgb door de SVB. We hebben ook problemen binnen het pgb aangegeven voor andere wetten, zoals de Wlz, Zvw, Wmo, Jeugdwet en de Wzd. Hierover zouden het ministerie van VWS en eventueel andere ministeries verslag moeten doen. We hebben gevraagd of en wanneer dit verslag komt.
Knelpunten met het pgb
In het rapport staan knelpunten waar jij en jouw zorgverleners last van kunnen hebben. Bijvoorbeeld dat je zorgverlener, die minder dan 4 dagen per week voor je werkt, geen sociale zekerheidsrechten opbouwt. Die zorgverlener heeft dan geen recht op een uitkering bij werkeloosheid of arbeidsongeschiktheid. Of dat het pgb bij overlijden van de budgethouder direct stopt. Je hebt dan als informele zorgverlener geen inkomen meer en kunt nergens op terugvallen.
Oplossingen
De onderzoekers geven algemene adviezen. Allereerst moet bij het maken van wetten en regels beter bekeken worden of ze in de praktijk elkaar niet in de weg zitten. En ze adviseren om werkgeversplichten uit het pgb te halen door het pgb en het arbeidsrecht los te koppelen. Je kiest immers voor een pgb om de regie over je zorg te houden, niet om werkgever te worden. Nu gelden vergaande werkgeversplichten met hardvochtige effecten zowel voor jou als voor je zorgverlener(s). Zo zijn bijvoorbeeld de uitvoering van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) en de flexibiliteit en de bedoeling van het pgb niet met elkaar te combineren.
Meer duidelijkheid
Verder adviseren zij niet uit te gaan van wantrouwen door fraude van een kleine groep. En ze adviseren verschil te maken tussen vergissingen of fouten en fraude. Ook willen ze structurele en systematische knelpunten in wet- en regelgeving oplossen in plaats van oplossingen voor ieder probleem apart. Verder zouden zij graag zien dat de overheid duidelijker en beter communiceert met de burger.
Wat vinden wij?
We zijn blij dat de onderzoekers deze knelpunten op het gebied van sociale zekerheid zien en met de voorgestelde oplossingsrichtingen. In allerlei overleggen hebben we deze problemen al vaker op tafel gelegd (zie ons thema Wets- en regelwijzigingen). En er komen nog steeds knellende regels bij. Het is nu tijd voor goede, passende oplossingen.
Wat doen we voor jou?
We geven je adviezen en tips hoe je met de huidige regels kunt werken. Deze lees je onder Werken met een pgb.
En we hebben in onze reactie van 7 maart 2022 op de internetconsultatie over hardvochtigheid van het kabinet nog veel meer knelpunten aangegeven op andere gebieden dan sociale zekerheid. Die overige knelpunten moeten ook opgepakt, uitgezocht en goed oplost worden om het pgb weer werkbaar te maken. We wachten de reactie van het ministerie van VWS af.
- Onze reactie van 7 maart op de internetconsultatie op onze website vind je in het thema PGB en maatschappij onder ‘onze acties’.