Cliënten, hun vertegenwoordigers en ook veel zorgprofessionals zijn nog steeds onvoldoende op de hoogte van de Wet zorg en dwang. Dat blijkt uit onderzoek van cliëntenorganisaties Alzheimer NL, Ieder(in), Kansplus, het LSR, LFB en Per Saldo.
Onvrijwillige zorg raakt mensen in de kern van hun zijn en leidt altijd tot inperking van fundamentele grond- en mensenrechten. Deze rechten dienen zorgvuldig beschermd en bevorderd te worden, zeker wanneer mensen niet in staat zijn voor zichzelf op te komen. De Wet zorg en dwang, die sinds 2020 geldt, doet dat nu onvoldoende, blijkt uit dit onderzoek.
Gebrek aan kennis leidt tot misverstanden en onveilige situaties
Het belangrijkste probleem is dat cliënten en hun vertegenwoordigers nog steeds te weinig worden geïnformeerd door hun zorgaanbieder. Dat betreft niet alleen de wet zelf. Het gaat ook om specifieke onderdelen daarvan, zoals het stappenplan, het recht op ondersteuning van een cliëntenvertrouwenspersoon of de mogelijkheid een klacht in te dienen. Door deze gebrekkige informatievoorziening wordt de rechtspositie van cliënten in de praktijk onvoldoende geborgd.
Ook problemen voor budgethouders
Aan het onderzoek namen 441 mensen deel. De deelnemers zijn grotendeels naasten, vertegenwoordigers van mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie), een verstandelijke beperking of een gelijkgestelde aandoening (zoals niet-aangeboren hersenletsel).
Mensen die hun zorg inkopen met een pgb deden ook mee aan het onderzoek. Eén van de verbeterpunten die zij inbrachten is: Maak het mogelijk dat de kosten van de uitvoering van de Wet zorg en dwang bij pgb-zorg, zoals kosten van overleg tussen professionals, vergoed worden. Zoals dat ook bij zorg in natura gebeurt.
Dit is namelijk nog steeds niet het geval. Per Saldo maakt zich hier al jaren sterk voor. Er is in 2023 een kostenonderzoek gedaan maar nog zonder concreet resultaat.
We pakken dit punt dit voorjaar weer op met onder andere het ministerie van VWS.
Bekijk het uitgebreidere bericht en het onderzoeksrapport op de website van IederIn.
