‘In mijn periode als staatssecretaris is het pgb een recht geworden. Mensen konden hun eigen zorg gaan regelen, wat bij de aanpak van de wachtlijsten destijds een positief effect had. Want al was het jaarlijks pgb-plafond bereikt, het pgb was een recht, dus werd de vastgestelde begroting opgehoogd.’ Mevrouw Vliegenthart vertelt haar verhaal.
‘Zoals ook in latere jaren, waren toen al uitvoeringsperikelen het hoofdthema in alle politieke debatten. Over het instrument als zodanig bestond grote overeenstemming tussen de verschillende politieke partijen. Omdat het zo mogelijk werd om de zorg beter af te stemmen op de individuele situatie. In de eerste periode was de uitvoering van het pgb – toen alleen nog in de Awbz – opgedragen aan de SVB. Door de uitvoeringsperikelen werd dat later alleen verplicht gesteld voor grote budgetten. De rest kreeg het budget op een eigen bankrekening gestort.’
Niet wenselijk
In haar tijd dienden zich de eerste bemiddelingsbureautjes aan die zorg declareerden zonder daarvoor te hebben gewerkt. ‘We hebben het dan over de bureaus die zowel de administratie voor de budgethouder gingen regelen als ook de zorg zelf. Het bleek een voorbode van wat in latere jaren vaker zou voorkomen. Een ander niet wenselijk gevolg was dat zorgaanbieders het pgb gingen gebruiken als financiering van reguliere zorg. En om voor complexe zorg een hoger budget binnen te slepen dan zij via de reguliere tarieven kregen. Maar het belangrijkste was natuurlijk dat mensen met een gecompliceerde zorgvraag of met specifieke voorkeuren zo in staat waren zorg op maat te realiseren.’
Positieve invloed
‘Het pgb is niet meer weg te denken, maar de uitvoeringsaspecten blijven wel een dingetje. Zeker nu de regeling verbreed is in vier wetten en de decentralisatie ook extra problemen in de uitvoering oplevert. Tegelijkertijd maken de zorgzwaarte pakketten en persoonsvolgende budgetten meer zorg op maat mogelijk binnen de naturazorg. In dat opzicht heeft het pgb tot verbetering geleid binnen de naturazorg.’
Randverschijnselen
‘Het pgb brengt risico’s met zich mee. Als budgethouder moet je bestand zijn tegen malafide bureautjes of anderen die alleen hun eigen belang dienen. Dat zijn ongewenste randverschijnselen die het maatschappelijk draagvlak voor het pgb geen goed doen. Ik begrijp dat hier inmiddels het een en ander aan is gedaan. Met het huidige trekkingsrecht en in de toekomst een nieuw administratie- en betalingssysteem, denkt men misbruik grotendeels uit te sluiten. Ik hoop dat het ‘fraude-imago’ dan ook snel verdwijnt. Goed dat een vereniging als Per Saldo zich hier sterk voor maakt, budgethouders hierover informeert en hierbij ondersteunt.’
Mijn wensen
‘Het pgb heeft zoveel toegevoegde waarde dat het niet alleen zal blijven bestaan maar ook zal groeien. Ik wens budgethouders en Per Saldo een succesvolle toekomst.’