Staatssecretaris Blokhuis vindt het op dit moment niet verantwoord de Wet langdurige zorg (Wlz) open te stellen voor jeugdigen met een psychische stoornis. Dit is voor hen en hun ouders een teleurstellende uitkomst. Dat betekent dat deze jongeren aangewezen blijven op de benodigde hulp op grond van de Jeugdwet. Gemeenten organiseren dit, maar dat gaat helaas nog niet op alle plaatsen goed genoeg. Om dit te verbeteren neemt de staatssecretaris wel een aantal maatregelen.
Wij zitten er sinds februari 2014 achteraan om volwassenen én kinderen met een ggz-indicatie toegang te geven tot de Wlz. Lees daarover op deze pagina de voorgaande berichten. Voor de volwassenen is het nu zover, maar voor de jeugd dus helaas niet. Wij zijn daar teleurgesteld over. Deze groep blijft nu afhankelijk van de gemeenten en/of verzekeraars.
Permanent toezicht/zorg in nabijheid
Centraal moet staan, vinden wij, dat de jeugdigen de hulp ontvangen die zij nodig hebben. Daarbij zouden de voorwaarden voor toegang tot de Wlz leidend moeten zijn, ongeacht de leeftijd: een blijvende behoefte aan permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid. Dat geldt ook voor een groep jeugdigen met ggz-problematiek. Zij zijn gebaat bij toegang tot de Wlz: de beperkingen die deze kinderen en jongeren hebben gaan niet over. Willen zij kunnen functioneren en participeren, dan moeten zij verzekerd zijn van goede zorg en ondersteuning, levenslang en levensbreed. Om deze reden past de huidige invulling van de uitgangspunten van de Jeugdwet niet bij deze groep kinderen. De Wlz geeft jeugdigen en hun ouders rust, onder meer omdat daar langdurige indicaties kunnen worden afgegeven.
Ontwikkeling en meedoen
Maar wij zien ook dat de Wlz nadelen kent voor deze groep, omdat de volledige zorg niet helemaal gegeven kan worden. Zo is de Wlz niet gericht op ontwikkeling of meedoen in de samenleving. Ook is er in de Wlz alleen aandacht voor het individu en niet voor het gezin. Voor gezinnen met kinderen met een psychische aandoening is het juist belangrijk dat de zorg ook op het gezin gericht is. De Wlz biedt dan ook niet voor ieder kind de beste oplossing. Maar dit zou per situatie bekeken moeten worden, zodat ieder kind passende zorg krijgt. Om die reden vinden wij dat jeugdigen met een langdurige psychische stoornis niet uitgesloten mogen worden van toegang tot de Wlz en vinden wij het besluit van de staatssecretaris een teleurstellende gang van zaken.
Staatssecretaris onzeker en bezorgd
Het komt erop neer dat de staatssecretaris te onzeker is of de overheveling wel budget neutraal zal zijn, een voorwaarde die hij vooraf stelde. Met andere woorden: blijven de kosten in de Wlz even hoog als die nu in de Jeugdwet worden gemaakt? Hoe groot is de groep waar we het nu over hebben? Over die grootte heeft de staatssecretaris geen goed beeld kunnen krijgen, maar het lijkt erop dat er een behoorlijk groter aantal aanvragen zal zijn dan uiteindelijk kan worden toegelaten tot de Wlz.
Daarnaast ligt zijn zorg bij de vraag of een passend zorgaanbod voor deze doelgroep in de Wlz wel is gegarandeerd? De Jeugdwet biedt deze groep jeugdigen een integraal pakket aan zorg waaronder ook behandeling, klinische opname en systeemondersteuning. Bij overgang naar de Wlz is er niet automatisch een aanspraak op al deze vormen van zorg in de Wlz. Het gevolg zou zijn dat een deel van de jeugdigen na toelating tot de Wlz ook nog een deel uit de Jeugdwet zullen moeten ontvangen.
Kortom, de uitvoering van de beoogde overheveling blijft voor de staatssecretaris met te veel onzekerheden en zorgen omgeven om het goed te kunnen laten verlopen. Hij verwacht niet dat deze constatering de komende tijd zal veranderen. Nog meer onderzoeken en/of verkennen acht hij daarom ook weinig zinvol.
Maatregelen staatssecretaris
Omdat de uitvoering van de Jeugdwet niet in alle gemeenten goed gaat, stelt de staatssecretaris ter verbetering extra geld beschikbaar en wordt er gewerkt aan een Hervormingsagenda voor de Jeugd die moet leiden tot een duurzame verbetering en houdbaarheid van het jeugdhulpstelsel.
Download brief staatssecretaris
- Brief van staatssecretaris Blokhuis aan de Tweede Kamer, 15 oktober 2021, over jeugd-ggz naar Wlz op de website van de rijksoverheid