De Wet langdurige zorg (Wlz) is er voor mensen die 24 uur per dag toezicht of zorg in de nabijheid nodig hebben. Deze wet wordt uitgevoerd door zorgkantoren.
Een indicatie voor zorg uit de Wlz kan door cliënten of vertegenwoordigers worden aangevraagd bij het Centrum. Indicatiestelling Zorg (het CIZ). Een zorgprofiel wordt vastgesteld. De zorg kan worden ingekocht met een persoonsgebonden budget (pgb) of worden geregeld via zorg in natura. Ook een combinatie is mogelijk. Een persoonsgebonden budget vraagt men aan bij het zorgkantoor in de eigen regio. De sociale verzekeringsbank (SVB) voert de betalingen uit. Dit geldt ook voor betalingen uit het pgb aan het initiatief. De budgethouder betaalt een eigen bijdrage aan het CAK op basis van zijn inkomen.
Dit zijn de voorwaarden voor toegang tot de Wlz:
- Er is behoefte aan 24 uur per dag toezicht of zorg in de nabijheid.
- Het is duidelijk dat de zorgbehoefte blijvend is, ofwel levenslang.
- De zorg is nodig vanwege een lichamelijke ziekte of beperking, dementie, een verstandelijke beperking, een zintuiglijke beperking of een psychische aandoening.
Voldoet de cliënt niet aan de voorwaarden voor toegang tot de Wlz? Dan kan een indicatie voor zorg worden aangevraagd vanuit de Wmo, de Zorgverzekeringswet of de Jeugdwet. Voor jeugdigen onder de 18 jaar is de Wlz niet altijd toegankelijk. Hier vind je meer informatie over uitzonderingen.
Een pgb aanvragen en uitbetalen
De budgethouder vraagt zelf een pgb aan en doet dit bij het zorgkantoor.
De voorwaarden voor het aanvragen van een pgb uit de Wlz zijn:
- Er vindt een bewust keuze gesprek plaats tussen de budgethouder en het zorgkantoor.
- De budgethouder moet een budgetplan indienen. Om een persoonlijk plan kan gevraagd worden.
- De zorg die de budgethouder gaat inkopen moet op een verantwoorde en doelmatige manier geleverd worden. Ter controle hiervan kan het zorgkantoor (digitale) huisbezoeken afleggen.
Het pgb kan worden geweigerd als de budgethouder niet in staat blijkt, ook niet met hulp van een wettelijk vertegenwoordiger of gewaarborgde hulp, om het pgb te beheren. Het pgb kan ook geweigerd worden als de budgethouder zich in het verleden niet aan pgb-gebonden verplichtingen gehouden heeft.
Is je (toekomstige) bewoner het niet eens met het besluit van het CIZ of het zorgkantoor dan kan zij hier bezwaar tegen maken.
De voorwaarden voor het uitbetalen van het pgb zijn:
- Zorgovereenkomsten en zorgbeschrijvingen worden door de budgethouder ter goedkeuring voorgelegd aan het zorgkantoor.
worden door de zorgaanbieder/zorgverlener gestuurd naar de budgethouder of een vertegenwoordiger. Deze stuurt de declaraties naar de SVB. De SVB betaalt de declaraties uit aan de gecontracteerde zorgverleners.
Initiatieven en de Wet langdurige zorg
De Wlz is de enige wet waarin wooninitiatieven zijn gedefinieerd. De betekenis van een wooninitiatief is volgens de Wet langdurige zorg als volgt omschreven.
Een wooninitiatief is een woonsituatie waarbij:
- Minimaal 3 en maximaal 26 bewoners een persoonsgebonden budget als bedoeld in de Wlz, de Wmo, de Jeugdwet of de Zvw ontvangen voor zorg en hiervoor door bundeling van persoonsgebonden budgetten gezamenlijk de zorg inkopen.
- De bewoners verblijven op één woonadres of op verschillende woonadressen binnen een straal van honderd meter, waarin ten minste één gemeenschappelijke verblijfsruimte aanwezig is die geschikt is voor het ontplooien van gezamenlijke activiteiten.
Zorg in een initiatief
De zorgsoorten die in een initiatief geleverd kunnen worden en uit een pgb betaald kunnen worden in de Wlz zijn begeleiding, verpleging, verzorging, logeren in een instelling, huishoudelijke hulp, dagbesteding en vervoer van en naar de dagbesteding. Voor hulpmiddelen, woningaanpassingen en sociaal vervoer (bijvoorbeeld voor familiebezoek) kunnen bewoners een beroep doen op de Wmo of de Zvw.
Behandeling valt ook onder Wlz-zorg, maar kan niet met een pgb worden ingekocht. Dit wordt door de budgethouder bij het zorgkantoor aangevraagd en geleverd in zorg in natura.
In de Wlz zijn wonen en zorg gescheiden. Uit het persoonsgebonden budget mag de bewoner geen huur en verdere woonkosten voor de eigen woning betalen.
Tarieven
De overheid stelt jaarlijks de tarieven vast die horen bij een zorgprofiel. Voor de tarieven die bewoners mogen betalen voor de zorg zijn ook regels opgesteld. In de Wlz zijn maximum tarieven bepaald. Raadpleeg daarvoor de Slimme Lijst Alle bedragen bij de hand 2024.
Extra zorg of budget regelen
De Wlz kent enkele regelingen voor extra zorg of budget als het budget van de bewoner niet toereikend is om de benodigde zorg van in te kopen. Voor bewoners van een wooninitiatief zijn de volgende regelingen mogelijk.
Toeslag wooninitiatieven
Bewoners van ouder- of wooninitiatieven met een pgb-Wlz krijgen ieder jaar een toeslag bovenop hun budget. Om voor de toeslag in aanmerking te komen moet je aan voorwaarden voldoen. Deze lees je op de website Regelhulp van het ministerie van VWS.
De toeslag is onder andere bedoeld voor:
- alarmsystemen, uitluisterapparatuur, brandveiligheid, domotica en het onderhoud hiervan;
- administratiekosten;
- zorg gerelateerde investeringen in gemeenschappelijke ruimten;
- de huur van gemeenschappelijke ruimten, voor zover in die ruimten zorg wordt verleend;
- extra zorg;
- kosten voor kantoor en kantoorartikelen.
Let bij het declareren wel op hoe het ouder-wooninitiatief georganiseerd is omdat er dan andere regels gelden.
- Heeft de budgethouder die woont in een woon-ouderinitiatief een zorgovereenkomst rechtstreeks met de zorgverlener dan wordt het ‘Wooninitiatief enkel huis’ genoemd.
- Heeft de budgethouder een overeenkomst met het wooninitiatief zelf, in de vorm van de rechtspersoon, waarbij het wooninitiatief voor alle bewoners de zorg inkoopt of hebben de bewoners een zorgovereenkomst waarbij zorgondernemers de zorg verlenen en waar de bewoners een rechtstreekse overeenkomst hebben met het wooninitiatief dan wordt dit ‘Wooninitiatief zorg’ genoemd.
Wat je moet doen
- De bewoner of diens vertegenwoordiger beschrijft in de zorgbeschrijving waarvoor de toeslag wordt ingezet en vraagt dit aan bij het zorgkantoor.
- Declaratie verloopt via invulling van het formulier ‘Bijkomende zorgkosten’ (onder ‘Declaratieformulieren’). Op het formulier kun je aankruisen: ‘Wooninitiatief zorg’ of ‘Wooninitiatief enkel huis ‘.
Meer informatie
- Pgb vergoedingenlijst (nr. 114 en 115).
- Raadpleeg voor de hoogte van het bedrag de Slimme Lijst Alle bedragen bij de hand 2024.
Meerzorg
Meerzorg is mogelijk als de bewoner minimaal 25% meer zorg nodig heeft dan het zorgprofiel van de bewoner biedt. Het zorgkantoor kan in dit geval het budget van de bewoner ophogen. De bewoner of diens vertegenwoordiger kan meerzorg aanvragen bij het zorgkantoor. Er zijn voorwaarden verbonden aan het aanvragen van meerzorg. Op onze website lees je meer informatie over de voorwaarden en de aanvraagprocedure.
Toeslag voor gespecialiseerde zorg
In de Wlz kan een toeslag worden aangevraagd voor gespecialiseerde zorg zoals epilepsiezorg of ademhalingsondersteuning. De bewoner of diens vertegenwoordiger kan hiervoor contact opnemen met het zorgkantoor. Voor het aanvragen van deze toeslagen gelden verschillende voorwaarden. De toeslagen zijn niet allemaal mogelijk in de vorm van een persoonsgebonden budget. Ademhalingsondersteuning kan wel in de vorm van een pgb. Op onze website lees je meer over de voorwaarden en informatie over de verschillende mogelijkheden.
Toeslag voor kwaliteit V&V
Voor bewoners met een zorgprofiel V&V (Verzorging en Verpleging) is een extra toeslag beschikbaar. De toeslag is bedoeld voor zorgaanbieders zodat zij meer zorg en een betere kwaliteit van zorg kunnen bieden. Alleen bewoners met een indicatie voor dit zorgprofiel (V&V) kunnen aanspraak maken op deze toeslag. Raadpleeg voor de hoogte van dit bedrag de Slimme Lijst Alle bedragen bij de hand 2024.