De grootte van zorginstellingen met zorg in natura verschilt. Vaak hebben zorginstellingen naast de grotere locaties steeds meer locaties voor minder dan 26 bewoners in een wijk of dorp. Een locatie voor minder dan 26 bewoners is een kleinschalig wooninitiatief.
De bekendste grote landelijke zorgaanbieders zijn ’s Heerenloo en Philadelphia. Daarnaast zijn er middelgrote zorgaanbieders zoals Pluryn (landelijk) en Prisma in Noord-Brabant. Verder zijn er overal regionale zorgaanbieders die alleen kleinschalige zorg aanbieden. Voorbeelden daarvan zijn Estinea in de Achterhoek en Twente, en Zorgwiel in de omgeving van Nijmegen en Noord-Brabant.
De grotere landelijke zorgaanbieders bieden zorg aan in combinatie met wonen. Wonen en zorg zijn gekoppeld. Zeg je de zorg op? Dan moet je kind ook verhuizen.
Bij de kleinere zorgaanbieders zijn zorg en wonen meestal gescheiden. Als je de zorg opzegt, hoeft je kind dus niet te verhuizen.
Kenmerken en kwaliteit van de zorg
Bij grotere zorgaanbieders met zorg in natura:
- Vaak hebben ze alle zorg onder 1 dak: dagbesteding, behandeling en specialistische zorg. Die hoef je als ouders niet zelf te zoeken en te regelen.
- Er is niet altijd 1 vast team van medewerkers voor de bewoners.
- De overheadkosten zijn vaak hoog (30%). Denk daarbij aan kosten voor management. Er blijft relatief minder budget over voor de directe zorg. Daardoor staan er meestal minder zorgmedewerkers ‘op de groep’.
Bij kleinere zorgaanbieders met zorg in natura:
- De overheadkosten liggen meestal lager. Daardoor blijft er relatief meer budget over voor de directe zorg.
- Er is vaak een vast team, zodat er meer direct contact is met de ouders.
Bij zorgaanbieders met zorg in natura is de keuze uit het zorgaanbod meestal beperkt. Je kunt kiezen uit het zorgaanbod van de instelling zelf en de organisaties waarmee de instelling een contract heeft. Heeft je kind bijvoorbeeld een voorkeur voor andere dagbesteding? Dan is dat wat lastiger en soms niet te regelen.
Voor de kwaliteit van de zorg gelden de eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Maar de kwaliteit van zorg zoals bewoners die zelf ervaren, hangt vaak af van de locatie en het team: hoe goed sluiten die aan bij de wensen en behoeften van je kind?
Eigen regie en financiële transparantie
Bij de grotere zorgaanbieders heb je als ouders vaak minder directe invloed op de organisatie van de zorg en het aanbod. Denk aan de samenstelling van het team, het plaatsingsbeleid van bewoners op een groep, of welke activiteiten mogelijk zijn. Wel kun je via officiële kanalen zoals de cliëntenraad inspraak hebben op besluiten van het management. Vaak zijn er projecten om de betrokkenheid van ouders te vergroten.
Ook heb je meestal wat minder invloed op de zorg die je kind krijgt. Je maakt wel samen met de persoonlijk begeleider of teamleider een zorgplan voor je kind. Je keuzes blijven vaak beperkt tot het aanbod van de instelling of de organisaties waar de instelling mee samenwerkt.
Zorgaanbieders kunnen meestal niet exact laten zien hoeveel zorg en tijd elke bewoner krijgt. Wel moeten de organisaties elk jaar een financieel jaarverslag maken, ook op locatieniveau.
Bij de kleinere zorgaanbieders is de invloed op de organisatie van de zorg en het aanbod groter, soms zelfs heel groot. Ook heb je als ouders veel meer invloed op de zorg die je kind krijgt. Ook bieden kleine zorgaanbieders vaak meer financiële transparantie als het gaat om de inkomsten en uitgaven van de locatie.
Biedt een zorgaanbieder zorg in natura aan? Dan heeft hij een contract met het zorgkantoor, de gemeente of de zorgverzekeraar. Die vergoedt de kosten voor zorg en wonen. Als ouders betaal je een hoge eigen bijdrage uit de uitkering van je kind. Als die kosten eraf zijn, blijft er geld over voor de zorgverzekering en zaken als kleding en hobby’s.
Betrokkenheid en inzet van ouders
Bij een woonvorm met zorg in natura van een zorginstelling hoef je als ouders weinig te regelen. De zorginstelling is verantwoordelijk voor de woning en het team. Je kind komt terecht in een bestaande groep bewoners. Bij zorg in natura hoef je als ouders ook geen administratie over de zorg bij te houden.