Je hoeft niet alles alleen te doen als je een persoonsgebonden budget (pgb) hebt. Soms is het handig om daarvoor een vertegenwoordiger aan te wijzen. En wat is een gewaarborgde hulp? Kijk wat je moet weten en kunnen om met een pgb te werken.
Zelf doen, met hulp of met een vertegenwoordiger?
Bij kinderen tot 18 jaar zijn de ouders de wettelijk vertegenwoordiger. Dat betekent dat zij de beslissingen nemen over het pgb van hun kind.
Ben je volwassen en kun je het pgb niet zelf beheren? Of heb je bijvoorbeeld moeite met plannen en organiseren? Dan kun je iemand uit je omgeving vragen om je te helpen.
Die persoon kan bij gesprekken aanwezig zijn, de administratie bijhouden en samen met jou een planning maken. Maar deze persoon mag geen formulieren ondertekenen. Jij blijft verantwoordelijk.
Maar heb je bijvoorbeeld dementie, een verstandelijke beperking of een psychische beperking, dan wil je misschien niet verantwoordelijk zijn. Je kunt dan iemand vragen als vertegenwoordiger.
In de Wet langdurige zorg (Wlz) kun je een gewaarborgde hulp aanwijzen die jouw pgb-zaken regelt.
3 soorten wettelijk vertegenwoordigers
Mentor
Een mentor helpt je beslissingen te nemen rond verzorging, verpleging en behandeling. De mentor neemt beslissingen zoveel mogelijk samen met jou. Hij kan je bijvoorbeeld helpen om een pgb aan te vragen en zorgverleners te zoeken. Een mentor regelt niet je geldzaken.
Bewindvoerder
Een bewindvoerder regelt de geldzaken voor je. Denk aan rekeningen betalen, een pgb aanvragen en beheren en een administratie bijhouden. Maar hij bepaalt bijvoorbeeld niet wie jouw zorgverleners worden en hoe ze je helpen.
Curator
Een curator regelt alle persoonlijke zaken en geldzaken als je dat zelf niet kunt. Alleen een persoon van 18 jaar of ouder kan onder curatele staan.
Meer informatie
Op de website van de rijksoverheid kun je de brochure Curatele, bewind en mentorschap downloaden.
Wie kan je wettelijk vertegenwoordiger zijn?
Je wettelijk vertegenwoordiger mag niet je zorgverlener zijn, behalve als deze zorgverlener je partner of een familielid is. Voorbeeld: heb je een volwassen kind met een verstandelijke beperking? Dan mag je als ouder zorgverlener én bewindvoerder zijn.
Verder kun je iedereen vragen als wettelijk vertegenwoordiger.
Is een wettelijk vertegenwoordiger altijd nodig?
Nee. Als je partner of een familielid je kan helpen bij je pgb-zaken, dan heb je geen vertegenwoordiger nodig. Ouders van minderjarige kinderen mogen volgens de wet ook beslissingen nemen over verzorging en behandeling als er geen curator of mentor is benoemd.
Hoe vraag je een wettelijk vertegenwoordiger aan?
Je gaat hiervoor naar de kantonrechter. Je kunt zelf een aanvraag indienen, maar ook een partner of familielid kan dit doen. Je heb hiervoor geen advocaat nodig.
De formulieren om een mentor, bewindvoerder of curator aan te vragen, vind je op rechtspraak.nl.
Wanneer is een wettelijk vertegenwoordiger verplicht?
Alleen in de Jeugdwet is dit verplicht. Ouders zijn wettelijk vertegenwoordiger van hun kind tot 18 jaar. Pleegouders kunnen dat zijn als zij door de rechter zijn aangesteld als voogd.
Binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz) is een wettelijk vertegenwoordiger niet verplicht.
Wat is een ‘pgb-beheerder’ (Wlz)?
Denkt het zorgkantoor dat je niet met een pgb kunt werken? Dan kan het zorgkantoor besluiten dat je alleen een pgb kunt krijgen, als er iemand je daarbij helpt. Sinds 22 mei 2024 kan dan een ‘pgb-beheerder’ worden aangesteld. De pgb-beheerder kan een wettelijk vertegenwoordiger of een gevolmachtigde zijn. Lees hier meer.
Vóór 22 mei 2024 was het in de Wlz binnen sommige profielen verplicht om een gewaarborgde hulp aan te stellen, om je te helpen met het beheren van je pgb. De gewaarborgde hulp is afgeschaft. Nieuwe aanvragers kunnen geen gewaarborgde hulp meer nemen. In plaats van de verplichte gewaarborgde hulp beoordeelt het zorgkantoor vanaf nu per persoon, dus niet meer per profiel, of je een pgb-beheerder moet aanstellen. Voor bestaande budgethouders geldt een overgangstermijn, tot 1 juli 2028. Bestaande budgethouders worden hierover geïnformeerd door het zorgkantoor.
Eisen en verantwoordelijkheden gewaarborgde hulp (Zorgkantoor)
Meer weten?
- In de cursus ‘Hoe beheer ik een pgb?’ leer je alles over pgb beheren.
- Gaat jouw kind het huis uit? Dan raden we de cursus ‘Mijn kind wordt volwassen, wat nu?’ aan.
Word lid van Per Saldo
Voor algemene vragen over het pgb kun je ons altijd bellen, ook als je niet lid bent. Ben je lid van onze vereniging? Dan kun je bij ons terecht voor advies en ondersteuning bij je pgb. We bekijken jouw situatie en helpen je verder.