Veelgebruikte begrippen

Als budgethouder kom je veel begrippen en afkortingen tegen. Wat betekenen ze? We hebben de belangrijkste voor je op een rij gezet, op alfabetische volgorde.

AGB: Algemeen Gegevens Beheer 

De AGB-code is het nummer waarmee formele zorgverleners en zorgorganisaties staan ingeschreven in het AGB-register. 

Awbz: Algemene wet bijzondere ziektekosten 

Deze zorgwet is op 1 januari 2015 vervallen. Sinds dat moment kent Nederland 4 zorgwetten: de Jeugdwet, de Wet Maatschappelijk ondersteuning (Wmo), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). 

Bestedingsvrijheid 

Bestedingsvrijheid betekent dat je bijvoorbeeld de ene week meer zorg kunt inkopen dan de andere week. Of dat je een andere zorgverlener inzet dan je bij je aanvraag hebt aangegeven. 

BIG: Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg 

In de Wet BIG staan regels voor mensen die in de gezondheidszorg werken. Deze regels zorgen ervoor dat je alleen hulp krijgt van deskundige zorgverleners. De zorgverleners staan in het BIG-register. 

Budgethouder 

De persoon die een pgb ontvangt om zorg in te kunnen kopen, wordt een budgethouder genoemd.  

CAK: Centraal Administratie Kantoor 

Het CAK berekent de eigen bijdrage voor de zorg, en dus ook de eigen bijdrage die je als budgethouder betaalt. Met de Rekenhulp van het CAK reken je eenvoudig uit wat je moet betalen. Je betaalt de eigen bijdragen aan het CAK. 

CIZ: Centrum Indicatiestelling Zorg 

Bij het CIZ kun je een indicatie aanvragen voor zorg uit de Wet langdurige zorg (Wlz). Meer weten? Kijk op de website van het CIZ. 

Onafhankelijke cliëntondersteuner 

Vraag je zorg aan? Dan kan een onafhankelijke cliëntondersteuner je gratis helpen, bijvoorbeeld bij je aanvraag. De onafhankelijke cliëntondersteuner komt op voor jouw belangen. Een onafhankelijke cliëntondersteuner hoeft geen professional te zijn. Lees meer over onafhankelijke cliëntondersteuning. 

Familielid in de 1e of 2e graad 

Familieleden in de 1e graad zijn: partner, ouders, schoonouders, kinderen, schoonzoons, schoondochters. 

Familieleden in de 2e graad zijn: broers, zussen, kleinkinderen, opa’s, oma’s, schoonzussen, zwagers, stiefzussen, stiefbroers. 

Gewaarborgde hulp 

De naam ‘gewaarborgde hulp’ werd in de Wet langdurige zorg gebruikt voor de persoon die het pgb voor je beheert. Nu heet dit een pgb-beheerder. Voor budgethouders die al een pgb en een gewaarborgde hulp hadden, is een overgangstermijn tot 1 juli 2028. Het kan dus zijn dat je nog een gewaarborgde hulp hebt. Het zorgkantoor neemt contact op en vraagt je om dit vóór 1 juli 2028 aan te passen. 

Indicatie 

Een indicatie is een besluit waarin staat welke zorg je nodig hebt. Je krijgt alleen zorg als je een indicatie hebt. 

Jw: Jeugdwet 

Vanuit deze wet betalen gemeenten zorg voor jongeren onder de 18 jaar. Ouders kunnen voor hun kind bij de gemeenten een pgb via de Jeugdwet aanvragen. 

NZa: Nederlandse Zorgautoriteit 

Iedereen in Nederland moet de zorg krijgen die hij nodig heeft. Voor die zorg gelden regels, bijvoorbeeld over de kwaliteit en de kosten. De Nza maakt die regels en controleert zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Lees meer op de website van de Nza. 

Pgb: persoonsgebonden budget 

Bij een pgb regel je zelf je zorg. Je huurt zelf je zorgverleners in, Je bepaalt ook zelf waar, wanneer en hoe je geholpen wordt. Met een pgb kies je voor eigen regie. Een pgb geeft meer vrijheid dan zorg in natura (ZIN), maar je moet ook veel zelf regelen. Lees meer over het verschil tussen ZIN en een pgb. 

Pgb-beheerder 

Vraag je een pgb aan voor zorg uit de Wet langdurige zorg en weet het zorgkantoor niet of je met een pgb kunt werken? Dan kan het zorgkantoor besluiten om je alleen een pgb te geven als er iemand is die je hierbij helpt. Die persoon heet een pgb beheerder.  

Pgb op maat

Per 1 januari 2025 is binnen de Wet langdurige zorg (Wlz) het ‘pgb op maat’ ingevoerd. Met deze nieuwe regeling zullen budgethouders niet meer automatisch beschikken over het maximale basisbedrag dat hoort bij het zorgprofiel dat is geïndiceerd. In plaats daarvan stelt het zorgkantoor een budget vast (binnen dat basisbedrag) dat volgens hen nauw aansluit bij de specifieke zorgbehoefte van de aanvrager.

PTZ: Palliatieve terminale zorg 

Palliatieve terminale zorg is zorg in de laatste levensfase: iemand kan niet meer genezen en de arts denkt dat iemand binnen 3 maanden zal overlijden. 

SKGZ: Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen 

Heb je een pgb van de zorgverzekeraar en ben je het niet eens met een besluit van de verzekeraar? Dan kun je daarover een klacht indienen bij de SKGZ. 

SVB: Sociale Verzekeringsbank 

Wil je zorgverleners uit een pgb betalen? Dan kun je bij de SVB de juiste zorgovereenkomst downloaden. Ook regelt de SVB de uitbetaling van de zorgverleners die je inkoopt met je pgb van de gemeente of het zorgkantoor. Heb je een pgb van je zorgverzekeraar? Dan kun je ervoor kiezen om de uitbetaling van je zorgverleners door de SVB te laten doen. Kijk voor meer informatie op www.svb.nl. 

Trekkingsrecht 

In het verleden kregen budgethouders het pgb op hun eigen rekening gestort. Met ingang van januari 2015 beheert de SVB het budget en wordt de uitbetaling door de SVB geregeld. Dat heet ‘trekkingsrecht’, en geldt voor iedereen die een pgb ontvangt vanuit de Wlz, Wmo en Jeugdwet. Budgethouders met een pgb vanuit de Zvw kunnen kiezen of zij ondersteuning willen van de SVB. 

Verantwoordingsvrij bedrag 

Een klein deel van je pgb waarover je geen verantwoording hoeft af te leggen. Je kunt daarmee bijvoorbeeld een bloemetje voor je zorgverlener of het lidmaatschap van een patiëntenvereniging betalen. 

VWS: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 

De wetten van waaruit je een pgb kunt krijgen: Wmo, Jw, Zvw en Wlz, vallen onder het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

WAB: Wet arbeidsmarkt in balans 

Sinds 1 januari 2020 zijn er nieuwe regels rond arbeidscontracten en ontslag. Deze regels zijn in de WAB vastgelegd. De WAB kan gevolgen hebben voor budgethouders. Lees meer over de WAB. 

Wlz: Wet langdurige zorg 

De Wlz is er voor mensen met een chronische ziekte of beperking die 24 uur per dag toezicht of zorg nodig hebben. Lees hier meer als je een pgb via de Wlz wilt aanvragen. 

Wmo: Wet maatschappelijke ondersteuning 

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de zorg via de Wmo. De Wmo gaat onder andere over hulpmiddelen, persoonlijke begeleiding, groepsbegeleiding en woningaanpassing. Lees hier meer als je een pgb via de Wmo wilt aanvragen. 

Wvggz: Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg 

De Wvggz is op 1 januari 2020 ingegaan. De wet gaat over verplichte zorg en opname voor mensen met psychische of psychiatrische problemen. Dat kan thuis zijn of in een instelling. Lees meer over de Wvggz. 

Wzd: Wet zorg en dwang 

De Wzd is op 1 januari 2020 ingegaan. De wet gaat over gedwongen zorg bij mensen met een verstandelijke beperking of een psychogeriatrische aandoening zoals dementie. Dat kan thuis zijn of in een instelling. Lees meer over de Wzd. 

ZIN: zorg in natura 

Bij zorg in natura bepaalt de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar wie jouw zorg of voorziening levert. Je kunt bijvoorbeeld niet zelf bepalen door wie, hoe laat en hoe je wordt geholpen. Je hebt niet veel keuze, maar je hoeft zelf niets te regelen. Lees meer over het verschil tussen ZIN en een pgb. 

Zorgprofiel 

Vraag je een pgb aan via de Wlz? Dan besluit het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) welk zorgprofiel bij jouw situatie past. Deze zorgprofielen zijn er: 

• GGZ-Wonen: Mensen met langdurige zorg en begeleiding bij psychische klachten vallen meestal onder 1 GGZ tot 5 GGZ. 

• LG, Lichamelijk gehandicapt: Mensen met een lichamelijke beperking vallen meestal onder 1 LG tot 7 LG.  

• LVG, Licht verstandelijk gehandicapt: Mensen met een lichte verstandelijke beperking vallen meestal onder LVG 1 tot LVG 5. 

• VG, Verstandelijk gehandicapt: Mensen met een verstandelijke beperking vallen meestal onder VG 1 tot VG 8. 

• VV, Verpleging en Verzorging: Mensen met een lichamelijke ziekte of beperkingen door ouderdom vallen meestal onder 1 VV tot 10 VV. 

• ZGvis, zintuigelijk gehandicapt visueel: Mensen met een visuele beperking vallen meestal onder 1 ZGvis tot 5 ZGvis. 

• ZGaud, zintuiglijk gehandicapt auditief: Mensen met slechthorendheid, doofheid of spraakproblemen vallen meestal onder 1 ZGaud tot 4 ZGaud.  

 Lees meer over zorgprofielen. 

Zorgverstrekker 

Een zorgverstrekker is de partij die de zorg betaalt. Dit kan de gemeente, zorgverzekeraar of zorgkantoor zijn.  

Zorgwet 

Er zijn in Nederland 4 zorgwetten. Dat zijn de Jeugdwet, de Wet Maatschappelijk ondersteuning (Wmo), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Elke wet heeft haar eigen regels. Je kunt vanuit elke zorgwet een pgb krijgen. 

Meer weten? 

De medewerkers van onze Advieslijn beantwoorden al je vragen over het pgb. Ook denken ze graag met je mee.