Aan de slag met uitkomsten onderzoek naar betekenis en waarde van het pgb

September 2021 is de eindrapportage van het onderzoek naar de betekenis en waarde van het pgb door het ministerie van VWS gepubliceerd. We hebben aan dit onderzoek van Significant Public een bijdrage geleverd. Het onderzoek heeft duidelijke uitkomsten opgeleverd. We gaan hierover met onze leden in gesprek. Op welke onderdelen moeten we doorpakken voor weer een sterk en stevig pgb?

Het onderzoeksrapport geeft conclusies en aanbevelingen over een aantal thema’s. Binnen die thema’s schetsen de onderzoekers toekomstscenario’s. We zijn blij dat het overgrote deel van de conclusies en aanbevelingen overeenkomen met onze visie. Wat wij vinden dat moet gebeuren staat in ons programma 2021 – 2025. Nu het allemaal onderzocht is, willen we daadwerkelijk met oplossingen aan de slag.

Pgb voor eigen regie

In hoofdlijnen komt het erop neer dat het pgb een goed instrument is en behouden moet blijven. En dan wel op de manier waarvoor het ooit is bedoeld: voor mensen met een hulpvraag die eigen regie willen over hun leven en dus ook volledige eigen regie over de zorg. Dat betekent zelf bepalen wie, wanneer, hoe en waar de zorg en ondersteuning komt geven.

We vinden dat iemand altijd positief bewust moet kiezen voor een pgb en dat verstrekkers dit goed moeten aftasten. Je mag nooit gedwongen worden of je gedwongen voelen een pgb te nemen. Bijvoorbeeld omdat er geen passende zorg mogelijk is door gecontracteerde zorgaanbieders. Als iemand geen pgb wil, zal er naar alternatieven moeten worden gezocht. Daarvoor is een meer dekkend aanbod en flexibilisering van naturazorg nodig om te zorgen voor een meer gelijkwaardige keuzevrijheid.

Positief bewuste keuze

Om een goede keuze te kunnen maken moeten mensen met een hulpvraag tijdig goede informatie en voorlichting krijgen. Ook moeten toegangsmedewerkers deskundig zijn om af te kunnen tasten of een budgethouder of vertegenwoordiger met een pgb kan werken of misschien nog training (op onderdelen) nodig heeft. Hiervoor hebben de toegangsmedewerkers zelf ook goede informatie, voorlichting en/of training nodig. En als je dan positief bewust kiest voor een pgb en met een pgb kan werken, moet je het ook kunnen krijgen.

1 onafhankelijk toegangsloket

We vinden een uitstekend voorstel uit de eindrapportage dat er 1 centraal deskundig en onafhankelijk orgaan voor de toegang tot zorg en ondersteuning voor alle wetten komt. Zo wordt er ook integraal naar de hulpvragen gekeken. Na het vaststellen van de indicatie geef je aan of je voor naturazorg kiest of de zorg zelf met een pgb gaat regelen of een combinatie hiervan. Zo kunnen toegangscriteria voor alle wetten meer gelijk worden. Hiervoor is wel een wetswijziging nodig.

En we vinden al jaren dat verschillen per wet voor het pgb niet goed zijn. Het leidt alleen maar tot onduidelijkheid en onbedoelde fouten. Het is dus nu tijd om voor alle wetten dezelfde landelijke toegangs- en uitvoeringsregels door te voeren. Het moet namelijk niet uitmaken uit welke wet je je pgb krijgt.

Informele zorg onmisbaar

De term informele zorgverlener zorgt voor verwarring. Binnen het pgb gaat het niet alleen om familie, vrienden of kennissen (naasten). Het kan ook om ervaren professionals zonder BIG-registratie of KvK-inschrijving gaan die werken op basis van een arbeidsovereenkomst. We zijn er dan ook voorstander van om de term informele zorgverlener niet meer te gebruiken binnen het pgb.

Als het gaat om naasten moet er sociale zekerheid geregeld worden. Nu kunnen ze nergens op terugvallen als een zorgvrager komt te overlijden of moet worden opgenomen. En met naasten moeten vooraf gepraat worden over deze voor- en nadelen en de risico’s die er zijn aan betaalde zorg en ondersteuning geven.

In de toekomst zal door de tekorten op de arbeidsmarkt in de zorg informele zorg steeds belangrijker worden. Informele zorg door naasten is onmisbaar. We moeten blij zijn dat naasten voor een geringe vergoeding deze zorg op zich willen nemen. Tarieven moeten daarom toereikend zijn, zodat zorgvragers kwalitatief goede zorg kunnen inkopen.

We vinden dan ook dat alternatieve vergoeding overwogen moeten worden, zoals de basisondersteuning die in Vlaanderen wordt ingezet bij lichtere structurele zorgvragen en de Pflegeversicherung in Duitsland.

Vertrouwen

We vinden dat verstrekkers teveel uitgaan van het beperkt aantal voorbeelden waarbij zorggeld niet goed wordt besteed en doen lijken of dit voor de overgrote meerderheid geldt. Net als bij de toeslagenaffaire moet het ook bij het pgb gaan om de menselijke maat. Er zijn prachtige voorbeelden waarbij naasten juist de oplossing konden bieden waar de reguliere zorg het niet kon. Dit zien we vanuit het  perspectief van de verstrekkers te weinig terug. Uiteraard vinden wij ook dat waar bewust fout gehandeld wordt dit zo snel mogelijk wordt aangepakt.

Aan de slag

We bespreken de mogelijkheden voor de toekomst met onze leden en gaan dan aan de slag om goede oplossingen met alle partijen voor elkaar te krijgen. Volgend jaar zijn de gemeenteraadsverkiezingen en we gaan de lokale politieke partijen informeren, adviseren en wijzen op de meerwaarde van een sterk en stevig pgb op basis van de goede uitgangspunten.

Conclusies en aanbevelingen, hoofdstuk 7 eindrapportage onderzoek Significant

Download ons vierjarenprogramma

Eerdere berichten